بارزانی و سودانی ته‌که‌زی ل سه‌ر جیبجیکرنا کارنامه‌یا حکومه‌تا فه‌ده‌رال دکن
پشتی دیدار و جڤینا ئیرۆ شه‌میێ ٢٠٢٤/٤/٦ێ ل به‌غدایێ، برێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ د داخویانیه‌کا هه‌ڤبه‌ش یا رۆژنامه‌ڤانی دا دگه‌ل برێز محه‌مه‌د شییاع سودانی سه‌رۆکوه‌زیرێ ئیراقا فه‌ده‌رال به‌حسا ناڤه‌رۆکا جڤین و گۆتووبێژێن خوه کرن.
پێشیێ برێز سودانی گۆت:
ب ناڤێ خوه‌دایێ مه‌زن و دلۆڤان.
ئیرۆ ئه‌م شاناز بوون ب سه‌ردانا برایێ خوه برێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ و برێزان وه‌زیر و به‌رپرسێ ئۆفیسا سه‌رۆکاتیا هه‌رێما کوردستانێ.
بێ گومان ئه‌ڤ سه‌ردان گرینگه. ئه‌ڤ ژی به‌شه‌که ژ په‌یوه‌ندیا به‌رده‌وام د ناڤبه‌را حکومه‌تا فه‌ده‌رال و سه‌رۆکاتیا هه‌رێما کوردستانێ دا. برایێ هێژا، سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ ژ بۆ گه‌له‌ک پرسێن گرێدایی کارووبارێن وه‌لاتیان، هه‌ر ژ پرسا ژیارێ و خزمه‌تگوزاریان بگره هه‌تا دگه‌هه پرسگرێکێن بچووک و هێسان یێن ته‌کنیکی و ئیداری د ناڤبه‌را هه‌رێما کوردستانێ و سازی و وه‌زاره‌تێن ده‌وله‌تا فه‌ده‌رال دا روو ددن، هه‌رتم ئاماده‌یه.
مه، د گۆتووبێژان دا، ته‌که‌زی ل سه‌ر بنگه‌ه و پره‌نسیبێن گرنگ و ئه‌ساسی کر کو، به‌شه‌کن ژ وێ رێکه‌فتنا سیاسی یا کو حکومه‌ت ل سه‌ر هاتیه ئاڤاکرن. ئه‌و پره‌نسیبێن کو ته‌که‌زیێ ل سه‌ر پابه‌ندبوونا ب ده‌ستوورێ، پره‌نسیبا شریکاتی و هه‌ڤسه‌نگیێ و چاره‌سه‌رکرنا هه‌موو پرسگرێکێن هلاویستی د چارچۆڤه‌یا ده‌ستوورێ دا دکن.
یه‌ک ژ مژارێن هه‌ری گرنگ کو، ژ بۆ کورێن گه‌لێ مه ل هه‌رێما کوردستانێ گرینگه، مژارا دایینا مووچه‌یێن کارمه‌ندێن سڤیل و ئه‌منی، مالباتێن شه‌هیدان و چاڤدێریا جڤاکی بوو.
ل گۆر بریارا ڤێ داویێ یا دادگه‌ها فه‌ده‌رالی، وه‌زاره‌تا دارایی یا فه‌ده‌رالی ب وه‌زاره‌تا دارایی یا هه‌رێما کوردستانێ د ناڤ په‌یوه‌ندیان دایه ژ بۆ ته‌مامکرنا گاڤێن ده‌ستپێکێ یێن پێڤاژۆیا (جێگیکرن- ته‌وتین) کو پێویستی ب ده‌مێ هه‌یه، هه‌تا دادگه‌ها فه‌ده‌رالی ژی ته‌که‌زی ل سه‌ر گرنگیا ڤه‌کرنا وار و زه‌مینه‌سازیێ ژ بۆ تمامکرنا گاڤین پرۆسه‌سا (ته‌وتین) کریه. ل سه‌ر ڤێ بنگه‌هێ، د بن رۆناهیا لیسته‌یێن فه‌رمی یێن کارمه‌ندان و هه‌موو وه‌زاره‌ت و ئه‌و کەته‌گۆریێن ناڤێن وان هاتنه کو ژ ئالیێ هه‌ر دو دیوانێن چاڤدێریا دارایی یا هه‌رێما کوردستانێ و فه‌ده‌رالی ڤه هاتنه کۆنترۆلکرن، مه ده‌ست ب دایینا خەرجکرنێ کر. پاشی لیسته ژ وه‌زاره‌تا دارایی را هاتن شاندن دا کو ده‌ست ب دایینا مووچه‌یان بکه، ئه‌ڤ یه‌ک ژی هات کرن و هه‌موو مووچه‌یێن مه‌ها سبات و ئادارێ هات دایین.
بێ گومان ئه‌م ته‌که‌زیێ ل سه‌ر به‌رده‌وامیا پرۆسه‌یا خه‌رجکرنا مووچه‌یان دکن، ب ئاوایه‌کی کو، ناکۆکی دگه‌ل بریارا دادگه‌ها فه‌ده‌رالی نه‌به و ببه ئالیکار بۆ دابینکرنا مووچه‌یێ کو چاڤکانیا ده‌بارا وه‌لاتیانه.
بێ گومان به‌رپرسیاریا مه وه‌که حکومه‌تا فه‌ده‌رال ئه‌وه کو ب جدی ل سه‌ر ژیانا کارمه‌ند و هه‌موه‌لاتیان، چ ل هه‌رێمێ و چ ل پارێزگه‌هێن دن بن، ئه‌ڤ یه‌ک ژی ب هه‌ڤکاری و نه‌رمبوونا پێویست د ناڤبه‌را حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ و حکومه‌تا فه‌ده‌رال دا پێک تێ. هه‌ر وها دۆسیه‌یێن دن ژی هاتن گۆتووبێژکرن، ب تایبه‌تی ئه‌وێن کو، په‌یوه‌ندی ب ده‌ستپێکرنا پرۆسه‌سا هنارتنا په‌ترۆلێ و ئه‌و گوهه‌رتنێن کو پێویسته د یاسایا بوودجه‌یێ و گرێبه‌ستان دا بێن کرن و دگه‌ل پێداچوونا پرالی و گشتگیر کو یاسایا سێ سالان یا بوودجه‌یێ په‌سه‌ند کرنه.
ل سه‌ر به‌رده‌وامکرنا ڤێ لهه‌تێگهیشتن و هه‌ڤکاریێ د ئاتمۆسفه‌ره‌ک به‌رپرسیاری و جددی دا هه‌موو مژار هاتن گۆتووبێژکرن. هه‌روه‌سا گۆتووبێژ دگه‌ل هێز و ئالیێن سیاسی ژی هه‌بوون، و هه‌روه‌سا، جڤینه‌کا هه‌ڤپه‌یمانیا رێڤه‌به‌ریا ده‌وله‌تێ ژی ب مێڤانداریا سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ هه‌یه.
ئه‌ڤ هه‌موو چالاکی و جڤین به‌ر ب ته‌که‌زیکرن ل سه‌ر لهه‌ڤتێگهشتن و کارێ ب هه‌ڤ را ب ئاوایه‌کی کو، خزمه‌تا زارۆکێن گه‌لێ مه، ل هه‌موو ده‌رێن وه‌لات بکه، دمه‌شن.
پاشی سه‌رۆک نێچیرڤان بارزانی گۆت:
ئه‌ز گه‌له‌ک سپاسیا جه‌نابێ سه‌رۆکوه‌زیر دکم ژ بۆ پێشوازیا گه‌رم کو ئیرۆ ل مه کر. ئه‌ز سپاسیا سه‌رۆکوه‌زیر دکم ژ بۆ وان هه‌موو هه‌ولێن ژ بۆنا چاره‌سه‌رکرنا ئه‌و پرسگرێکێن د ناڤبه‌را هه‌رێما کوردستانێ و به‌غدایێ دا هه‌نه و هه‌روها هه‌موو ئه‌و پرسگرێکێن ب ئاوایه‌کی گشتی ل ئیراقێ هه‌نه.
ئه‌م دبینن کو، ژ ده‌ما کو برێز سوودانی بوویه سه‌رۆکوه‌زیر، هه‌تا نها د هه‌موو واران دا هه‌وله‌کا جدی دایه کو خزمه‌تا هه‌موو ئیراقێ بکه، چ ل هه‌رێما کوردستانێ و چ ل ده‌ڤه‌رێن دن یێن ئیراقێ به. ئه‌م کێفخوه‌شن ب ڤێ سه‌ردانا ئیرۆ بۆ به‌غدایێ کو تێ دا مه پشته‌ڤانیا خوه ژ بۆ برێز سه‌رۆکوه‌زیر ژ بۆ سه‌رخستنا کارنامه‌یا حکومه‌تێ دوپات کر و د جڤینا خوه یا ئیرۆ دا دگه‌ل جه‌نابێ وی، مه ته‌که‌زی ل سه‌ر جیبجیکرنا وان رێکه‌فتنان یێن حکومه‌ت ل سه‌ر هاتیه ئاڤاکرن، کر. هه‌لبه‌ت ئه‌م دلخوه‌شن کو د ئه‌نجاما وێ رێکه‌فتنێ دا مووچه‌یێن کارمه‌ندێن حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ بێن دایین، وه‌ک کو برێز سه‌رۆکوه‌زیر ئاماژه ب وێ یه‌کێ ژی کر، د چارچۆڤه‌یا رێکه‌فتنا د ناڤبه‌را سه‌رۆکوه‌زیر برێز مه‌سروور و برێز سه‌رۆکوه‌زیر سوودانێ دا و ئه‌م هێڤی دکن کو ئه‌ڤ یه‌ک به‌رده‌وام بکه.
د وێ جڤینێ دا به‌حسا چه‌وانیا په‌یوه‌ندیێن ناڤبه‌را هه‌رێما کوردستانێ و به‌غدایێ د پاشه‌رۆژێ دا هات کرن و ئه‌م د وێ باوه‌ریێ دا نه کو د بن چاڤدێری و سه‌رۆکاتیا جه‌نابی وی دا ئه‌مێ بگەهن تێگهیشتنا هه‌ڤبه‌ش د پێوه‌ندیێن د ناڤبه‌را هه‌رێما کوردستانێ و به‌غدایێ دا کو ژ بۆ هه‌موو ئیراق و هه‌رێما کوردستانێ ژی خێر هه‌به.
د ڤێ جڤینێ دا، وه‌ک جه‌نابێ وی گۆت، مه به‌حسا پرسا په‌ترۆلێ ژی کر و د ڤی واری دا چه‌ند پرسگرێک هه‌نه، لێ د پره‌نسیبێ دا چه‌ند رێکه‌فتنێن باش هاتنه کرن و ئه‌م هێڤیدارن د زووترین ده‌م دا پرسا په‌ترۆلێ ژی وه‌ره چاره‌سه‌رکرن. ئه‌م هێڤی دکن کو سه‌ردانا جه‌نابێ سه‌رۆکوه‌زیر یا بۆ ئەمریکایێ سه‌رکه‌فتی به و ب ده‌ستکه‌فتیێن باش ڤه‌گه‌ره کو خێرا هه‌موو ئراقیان تێ دا به.
