نڤیسار

سەرۆککومارێ ترکیێ هەڤسەنگیەك بۆ هەولێر و بەغدا و ئەنقەرە

هاتنا سەرۆککومارێ ترکیێ ئەردوگانی د ڤی دەمی دا گەلەک گرنگ و پێویستە، چونکە هەڤسەنگیەک هەیە د ناڤبەرا بەغدا و ترکیێ وەسا ژی هەولێر بۆ ترکیێ رۆلەك گرنگ هەیە کا چەوا عێراق بۆ ترکیێ گرنگە وەسا هەرێما کوردستانێ ژی بۆ ترکیێ  گرنگە، تایبەت وەك وەلاتەكێ جیران چونکی هەرێما کوردستانێ سنورو دەرگەهەکێ گرنگە بو عێراق و تورکیا و روژهەلاتا ناڤەراست. دیسان ۲٦ یاداشتنامه‌یێن لێكتێگه‌هشتنێ و رێككه‌فتنێن د چارچووڤه‌یێ ستراتێژى دا د ناڤبه‌را ئیراقێ و تركیێ هاتن ئیمزاكرن، گرنگترین وەكۆ دانانا پرۆژێ هێلا ئاسنی شەمەندەفرێ چونکی ئەڤ هێله بۆ رۆژهەلاتا ناڤەڕاست و  هەرێما کوردستانێ گرنگە، ژلایەکێ دیڤه کوردستان گەلەک دەولەمەندە ژلایێ نەفت و غازی بێ گومان تورکیا هژمارەکا گەلەک بۆ ڤێ چەندێ دەت.

دیسان د سالێن بۆری دا سالا ۲۰۱٥ پرۆسەیەکا  گرنگ و ھەروەسا کو نابیت ژبیربکەین رۆلەکی بەرچاڤ ھەبوو د دروستکرنا پیڤاژۆیا ئاشتیێ د ناڤبەرا پەکەکێ و دەسھەلاتا ترکیێ ب ھاریکاریا مەرجەعێ کوردان سەرۆک مسعود بارزانی بۆ ماوەکی درێژ بەردەوام بوو، بنەمایێ سیاسەتا پارتی و بارزانی کو چەندین جارا وانا ئاماژە ب ھندێ کریە و کار ژی ل سەر دکەن کو پێتڤیە کێشەیا کوردان ل ترکیێ ب رێکا ئاشتی و دیموکراسیێ بھێتە چارەسەرکرن کو خوین نەهێتە رێژتن.  ئەڤ پەیوەندێن نوکە دا د فەرن چونکە ئەردوگان ب ئاشکرایی دبێژیت فەرە گرنگی و پێشڤەچوونا مەزن د پەیوەندیێن هەرێما کوردستانێ تورکیا بدەن،

ژلایێ دێڤە هەبوونا پەکەکێ ناڤ عێراقێ و تایبەت دەڤەرێن کوردستانێ و ترکیێ ئامادەباشیەک مەزن یا کری سنورێن خۆە باشتر ب پارێزیت، چونکی پەیماننامەیەك هەیە ل سالا ۱۹۲۰ رێکەفتنەک هەیە هەردو لا سنورێن ئێک دوو پارێزن ژلایێ ئەمنی ڤە، دیسان ئەڤە رامانا وێ چەندێ دەت هەولێر و قەوارێ هەرێما کوردستانێ گرنگیا مەزن هەیە ژلایێ دبلوماسی هەم ل سەر ئاستێ عێراق و ل ئاستێ ناڤدەلەتی دا و گرنگیدان پەیوەندیێن ترکیێ و هەرێما کوردستانێ پەیوەندێن درێژخایەن ل سەر ئاستی دبلوماسی و ئابووری بازرگانی.  ژلایەکێ دی دێ گرنگیدان ب گشت و گوزاری بۆ هەردوو لایەنان دێ بیتە ئەگەرەکێ بهێز هەر وەکو یا دیار عێراق و ترکیا ل بەغدا دو  چەندێن یاداشتێن لێكتێگەهشتنێ ئێمزاکرن ئەڤە دێ بیت رێخوشکەر بۆ پەیوەندێن هەرێما کوردستانێ وەکو رێکەفتنا بواری ئەمنی و سەربازی و ستراتێژی و گەشەپێدانا زانستی گرنگیدان ب گەشت و گوزارێ. 

 ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگان سه‌رۆككۆمارێ تركیێ پشتى ب دویماهیك هاتنا سه‌ره‌دانا به‌غدا‌یێ، ئه‌ڤ هەر ل دوهی گه‌هشتبوو‌ هه‌ولێرێ و ل فڕۆكه‌خانه‌یا هه‌ولێرێ یا ناڤده‌وله‌تى ژ لایێ نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌ پێشوازى لێ هاتە كرن. پشتى كۆمبوونا سه‌ركرده‌یێن هه‌رێما كوردستانێ ب به‌رهه‌ڤبوونا نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ و سه‌رۆكوه‌زیر مه‌سروور بارزانى ل گه‌ل شاندێ ترکیێ ب سه‌رۆكایه‌تییا ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆگان سه‌رۆككۆمارێ توركیا و كۆمبوونا دى یا ئه‌ردۆگانى ل گه‌ل سه‌رۆك بارزانى، كۆمبوونێن ئه‌ردۆگانى ل هه‌ولێرێ ب دویماهیك هاتن و پشتی کۆ سەرۆکایەتییا هەرێما کوردستانێ راگەهاندنەک ل دۆر کۆمبوونا بەرپرسێن بلند یێن هەرێمێ ل گەل سەرۆککۆمارێ تورکیا دیارکرن کۆ د کۆمبوونێ دا دوپاتی ل بەردەوامییا پەیوەندیێن هەڤپشک هاتەکرن و ئەردۆگانى پشتەڤانییا وەلاتێ خۆە بو هەرێما کوردستانێ دوپاتکر، سه‌ره‌دانا ئه‌ردۆگانى بۆ هه‌ولێرێ، ب ئێكه‌م سه‌ره‌دانا سه‌رۆككۆمارێ توركیا بۆ هه‌رێما كوردستانێ دهێته‌ هژمارتن 

مووسا خالد

Back to top button