فلاشنڤیسار

جینۆسایدا شنگالێ و بورینا  11 سالان هەتا ئەڤرۆ  

بەری یازدە سالان خەلکێ شنگالێ ب دڕندەترین شێوە ژ لایێ رێکخراوا تیرورستێن داعش ڤە هاتنه جینۆسایدکرن. رێکەفتی٢٠١٤/٨/٣ رۆژا کارەساتا شنگالێ یە کو، د ڤێ رۆژێ دا ب سەدەهان کەسێن بێتاوان ژ لایێ تیرورێستان ڤە هاتنە کۆشتن.  هەر ژ کەڤندا و دیرۆکی دا و تا نۆکە پرانییا جاران کورد و کوردستان ل گەل ئێراقا شوڤینێ نینە کو،  ئەنفال، کیمیاباران،  جینۆسایدکرن و تەعریبکرن ئەڤ یەک یا سەلماندی.  جینۆسایدکرنا  ئێزدییان ل شنگالێ، بێ جوداهی،  پیڕ و جوان،  ساغ و نەخۆش و پەككەفتی و گەنج و زەلام  و ژن کەتنە بەر هێرشێن هۆڤانە یێن داعشێ کو، ئێک ژ مەزنترین كارەسات و تراژیدیای و هێرشێن هۆڤانە یە. گەلەک فەرمان ب سەرێ کوردێن ئێزدی هاتینە و ئەڤە ب فەرمانا  14ێ بوو بسەرێ کوردێن ئێزدی هاتی.

کارەساتەکا دژی مرۆڤایەتی یە و یا سەردەمیانە بوو كو بەرامبەر ب میللەتێ كورد ب گشتی و بەتایبەتی بەرامبەرێ کۆردێن ئێزدی یێن رەسەن هاتیەکرن، ئەو ژی ژبەر هندێ کۆ ئێزدی و كورد بوون.

 ل رۆژا سێ ته‌باخا ۲۰۱٤ێ  تیرۆرستێن داعش هێرشی قه‌زايا‌ شنگالێ كر و جینۆساید ده‌رهه‌قى ئێزدیان دا ئه‌نجامدا. د وێ هێرشێ دا، تیرۆرستێن داعش٦٤۱۷ كچ و ژن یێن ئێزدیان گرتن، زێده‌ترى ۳٥۰ هه‌زار وه‌لاتيێن ئێزدى ئاواره‌ى كه‌مپان ل ده‌ڤه‌رێن جودايێن هه‌رێما كوردستانێ بوون، هه‌روه‌سا نێزیكى۲٥۰۰ گرتى تا نۆكه‌ دبێ سه‌روشینن و رێژەکا گەلەک ژ خەلکێ شنگالێ قەستا دەڤەرێن هەرێما کوردستانێ کرن و ب شێوەکێ گەرم و ل سەر راسپاردا حوکومەتا هەرێما کوردستانێ ل مزگەفت و دێر و قوتابخانا و مالێن هەڤوەلاتیان هاتنە ئاکنجیکرن،  تایبەت خەلکێ پارێزگەها دهوک و زاخو رێزەکا گەلەک ل وان گرتن  و ب مەردینی و باشیا خوە خەلکێ ئاوارەیێن شنگالێ ڤەحواندن و دەرگەهێن ناڤەندێن خاندنێ هاتنە گرتن ژ پێخەمەت ئاکنجیکرنا خەلکێ شنگالێ د ناڤ قوتابخانان دا. حوکومەتا هەرێما کوردستانێ هەموو دامودەزگەهێن میری ئێخستنە د خزمەتکرنا خەلکێ شنگالێ دا.

ڤێ جینۆسـایدا ھۆڤانە یا رێکخراوا تیرورستێن داعش گەلەک کال و گەنج و کچ  بەرزەکرن و زیندانکرن و ب کۆم کوشتنی و بناخ کرن، وەکۆ گوندێ کوچۆ برنا گەلەک کەسان ب زورێ بۆ سووریا و بەعاج و تلەعفەرو جهێن نەدیار دەرھەقێ کەسێن بێ گۆنەھ و زۆری بەرامبەر وان هاتە ئەنجامدان،  ژ بەر هندێ کارەساتا شنگالێ  برینەکا کوورە ناهێتە ژبیرکرن و ئێک ژ کارەساتێن مەزنە.

 بێسەروشوێنکرنا کۆردێن ئێزدی، کێمیابارانکرنا حەلەبچە و چەندیین جهێن دی یێن کۆردستانێ،  زیندانکرن و بەرزەکرنا گەلەک کوردێن ئێزدی، شەھیدێن کورد و ئێزدیان ناسنامەیا خەباتەکا ماندونەناسن و قۆربانیێن وان بەرێ بناغا رێکا بەرەڤ سەرخوەبوونێ یە و مۆکمکرنا ئیرادە و ھێزن بۆ بەردەوامیدانێ ب خەبات و رێبازا پیرۆزە. ئەڤا کو نوکە ب دەستڤه هاتی ل هەرێما  کوردستانێ ب هەبوونا خۆڕاگریێ و ماندیبوونا خەلکێ ئەڤێ ھەرێمێ یە کو سەدەهان سالان، خوە نەدانە پاش.  ب درێژیا دیرۆکێ دوژمنێن گەلێ کورد هەموو رێک بکارئیناینە ژ بوو ژناڤبرنا مللەتێ کورد، کارەسەتا شێنگالێ ئێک ژ وان نموونا نە، هزرکرن د رویدانەکا ب ئەڤی شێوەیێ هوڤانە ناخێ مروڤایەتیێ دهەژینیت.

 عەقلیەتا چەپەلێن داعش و هزر و عەقلێ رژێما چەپەل یا ئیراقێ دڤیان کوردێن رەسەن یێن ئێزدی و گەلێ کورد هەر نەمینن و بهێن ب ئێک جاری وان ژناڤببەن. بەلێ گەلێ کورد و ئێزدی بهێز و ئیرادەییەک خۆڕاگر شیاینە دیسان خۆڕاگر بن بەرامبەری داگیرکەران

 و خۆڕاگریا خوە پاراستی یە و ئێزدی و کوردستان ژێك جودا نابن و گشتی ماندیبوون و خەبات و قوربانێن خەلکێ کوردستانێ ب گیان و خوینێ ئەڤ ھەرێمە هاتیە پاراستن. و نوکە ژی ب گەلەک ھەول و پلانێن دوژمنان و ھەر ژیان و ل ڤێ هەرێما کوردستانێ یا بەردەوامە بەرەف ئەزموون و دەستکەفتێن باشتر ڤە دچیت. 

ئێزدی ژی هەبوون و رەسەنەتیا خوە بەردەوام دپارێزن. ل بیرەوەریا  11  ساليا جینۆسایدا شنگالێ بھیڤیا سارێژکرنا برینێن وان یێت کوور ژ لایێ ھەموو دام ودەزگایێن پەیوەندیدار ڤە و پێتڤی یە هەموو خەلکێ شنگالێ بهێنە قەرەبوکرن ژ هەموو لایانڤە،  سەرەرای وان ھەموو ئێش و ئازارێن تا نۆکە د کەمپان دا رەوشەکا نەباش دانە،  بەلێ جهێ داخێ یە پشتی بورینا ١١ سالان هێشتا خەلکێ مە یێ شنگالێ د ناڤ کەمپاندا یە،  لەورا فەرە میکانزمەک نوو د جێبەجێکرنا رێکەفتنامەیەکێ د ناڤبەرا حوکومەتا هەرێما کوردستانێ و حوکومەتا ئێراقێ بهێتەکرن داکو ئەڤ ئاوارە و پەنابەر ڤەگەرن سەر جێهـ وارێن خوە، دیسان فەرە وەلاتێن ناڤدەولەتی یێن زلهێز ڤێ کارەساتێ ب جینۆساید  ناس بکن و داکو ئەف کارەساتە ھەردەم ل بەرچاڤێن وان بن و ب راستی تراجیدی و چیرۆک و وێنەیێن وان ێن وی دەمی ناخێ هەموو جیهانێ ھەژاند و دبەردەوامن .

مووسا خالد
Back to top button