بێ گومانە هەر سیاسیەکێ خاندنەکا دروست بۆ بۆیەرێن ١٦ێ ئۆکتۆبەرێ کربا یان ژی شرۆڤەکرنا داخویانیێن باڤل تالەبانی و لاهور جەنگی کربا، دازانیت کو چارەنڤیسێ وان وەکو دو سەرکردەیێن دەستهەلاتدار د ناڤ ئێکەتییا نیشتیمانییا کوردستانێ دا دێ بەر ب کیژ ئاراستەی ڤ چیت.
ژ بەر کو هەردووکان دانپێدان ب وێیەکێ کریە کو خیانەت هاتیەکرن، جارەکێ باڤلی ئەو خیانەتە دایە پال لاهوری، و بەروڤاژی ژی هەر ڕاست بوویە. دەمێ کادر و ئەندامێن پارتی دیموکراتی کوردستان بەحسێ خیانەتێ دکر، گەلەک خەلکی وەسا هزر دکر کو بۆیەرێن ١٦ێ ئۆکتۆبەرێ ژ بەر ڕیفراندۆمێ بووینە، حەتا کو گەلەک ژ ئالیێن سیاسی ژی ل سەر ڤان بۆیەران بێ هەلویست بوون، د دەمەکێ دا کو بەری ئەنجامدانا ڕیفراندۆمێ و بیرۆکا وێ، پرۆگرامەک هەبوو بۆ داگیرکرنا کەرکوکێ و دەڤەرێن دی ب سپۆنسەرییا گرووپێ ١٦ێ ئۆکتۆبەرێ. دانپێدانێن هەردووهەڤسەرۆکێن ئێکەتیێ بخوە بەلگەیەکا حاشا هەلنەگرە.
لالەزار ئێک ژ خالێن دی یێن ڕێککەفتنێ بوو، لێ ب مکیاجەکێ حزبی، ئانکو د مەژییێ سیاسی یێ باڤلی دا ژناڤبرنا لاهوری هەبوو. ژ بەر کو باڤلی دزانی ئەوێ خیانەتێ ل مللەتێ خوە بکەت، دێ ڕۆژەکێ خیانەتێ ل وی ژی کەت. ب هەمان بیرۆکە، لاهوری ژی هەمان هزر و میتۆد ل سەر باڤلی هەبوو. لەورا گەلەک نەڤەکێشا حەتا ئەوا ئەز دبێژم بوویە ڕاستی، و دەرئەنجامێن گەلەک خراب ل سەر هەرێما کوردستانێ و ڕوویێ دیموکراسیەتێ ل کوردستانێ دروست کرن.
پاشخانا ناکۆکیێ: شەر لسەر هەژموونێ د ناڤا خێزان و حزبێ دا
ناکۆکیا د ناڤبەرا باڤل تالەبانی، سەرۆکێ ئێکەتییا نیشتیمانییا کوردستانێ، و ئامۆزایێ وی لاهور شێخ جەنگی، بۆ چەندین سالان ڤەدگەڕیت. هەردوو کەسان پۆستێ هەڤسەرۆکییا حزبێ وەردگرت، لێ د سالا 2021ێ دا، باڤل تالەبانی لاهور شێخ جەنگی ژ کارێ وی دوور ئێخست و ب تنێ کۆنترۆلا سەرۆکایەتییا حزبێ کر. ئەڤ کارە پشتی وان تۆمەتان هات یێن باڤلی ئاراستەی لاهوری کرین کو هەولا ژەهرکرنا وی دایە، و ئەڤێ یەکێ ناکۆکی دناڤبەرا وان دا کوورتر کر.
پشتی دوورئێخستنا وی، لاهور شێخ جەنگی بوو ئۆپۆزسیۆنەکێ دژوار، و حزبەکا نوی ب ناڤێ “بەرەی گەل” دامەزراند، یا کو دوو کورسی د هەلبژارتنێن پەرلەمانێ کوردستانێ یێن سالا 2024ێ دا بدەستڤەئیناین. ڤێ یەکێ ئالۆزی زێدەترکر، ژ بەر کو باڤل تالەبانی ئەڤە وەک تەحەدیەکا ڕاستەوخۆ بۆ هەژموونا خوە یا سیاسی و ئەمنی ل سلێمانیێ، پێگەهێ سەرەکی یێ ئێکەتییا نیشتیمانی، دیت.
پرۆسەیا دەستەسەرکرنێ: ڕووبرووبوونێن چەکداری و کارتێکرنێن ئەمنی
ل سپێدەیا ڕۆژا ئەینی، 22ێ تەباخا2025ێ، هێزێن ئەمنی یێن سەر ب ئێکەتییا نیشتیمانییا کوردستانێ ڤە، کو یەکەیێن دژە-تیرۆر و کۆماندۆ ژی د ناڤ دا بوون، گەمارۆ دا سەر هۆتێلەکێ ل سلێمانیێ کو لاهور شێخ جەنگی خور تێدا ڤەشارت بوو. ل دەستپێکێ شێخ جەنگی ڕەت کر خوە ڕادەست بکەت، و ئەڤ یەکە بوو ئەگەرێ پێکدادانێن توند یێن کو چەندین دەمژمێران ڤەکێشا و چەکێ گران تێدا هاتە بکارئینان. د ئەنجاما ڕووبرووبوونان دا چەندین ئەندامێن هێزێن ئەمنی هاتنە کوشتن و چەندینێن دی بریندار بوون، و ب ڕادەستکرنا لاهوری و دەستەسەرکرنا وی و هەردوو برایێن وی و هژمارەکا لایەنگرێن وی ب دوماهی هات.
دەستهەلاتا دادوەری ل سلێمانیێ پاساوا دەستەسەرکرنێ ب وێ یەکێ دا کو فەرمانەکا گرتنێ بۆ شێخ جەنگی دەرچوویە ب تۆمەتا “پیلانگێری بۆتێکدانا ئەمنی و سەقامگیریێ” ل دووڤ ماددەیێ 56 ژ یاسایا سزایێن عیراقێ. لێ، شێخ جەنگی گومان د ڕەواتییا فەرمانێ دا کر، و ئەو وەک بڕیارەکا سیاسی یا ژ ئالیێ باڤل تالەبانی ڤە دەرچووی دیت ب مەرەما ژناڤبرنا نەیارێن خوە.
کارتێکرنێن سیاسی و ئەمنی
1. زێدەبوونا ئالۆزیێ ل سلێمانیێ: پرۆسەیا دەستەسەرکرنا توند بوو ئەگەرێ حالەتەکێ ئامادەباشییا ئەمنی و سیاسی ل سلێمانیێ، و ترسا هەلگیرسانا شەرەکێ چەکداری یێ بەرفرەهتر پەیدا کر.
2. لاوازکرنا ئۆپۆزسیۆنێ: دەستەسەرکرنا لاهور شێخ جەنگی، یا کو پشتی دەمەکێ کێم ژ دەستەسەرکرنا سەرۆکێ “تەڤگەرا نەوەی نوێ” شاسوار عەبدولواحیدی هاتی، وەک هەولەکا باڤلت الەبانی بۆ “بێلایەنکرنا نەیارێن خوە یێن سەرەکی” بەری هەلبژارتنێن پەرلەمانی دهێتە دیتن.
3. پارچەبوون د ناڤا ئێکەتییا نیشتیمانی دا: ناکۆکی لاوازییا ڕەوشا ناڤخوەیی یا حزبێ نیشان ددەت ژیانا جەلال تالەبانی، دامەزرێنەرێ وێ، و ناکۆکیێن کوور د ناڤبەرا ئەندامێن خێزانا حوکمران دا ئاشکرا دکەت.
4. کارتێکرنێن هەرێمی: شلۆڤەکار دبێژن کو بۆ ناکۆکیێ ڕەهەندێن هەرێمی هەنە، ژ بەر کو باڤل تالەبانی ب نێزیکییا خوە ژ ئیرانێ دهێتە نیاسین، د دەمەکێ دا کو لاهور شێخ جەنگی هەلویستەکێ دژی هەژموونا ئیرانێ هەیە.
5. بانگەواز بۆ هێورکرنێ: ڕوودانان نیگەرانیێن ناڤخوەیی و ناڤدەولەتی پەیدا کرن، و سەرۆکایەتییا هەرێما کوردستانێ و حکومەتا فیدرالی ل بەغدا، و هەروەسا ئەمریکا و نەتەوەیێن ئێکگرتی، داخواز ژ هەموو ئالیان کر کو خوە بگرن و کێشەیان ب ڕێیێن یاسایی چارەسەر بکەن.
ب کورتی، دەستەسەرکرنا لاهور شێخ جەنگی خەلەکەکا نویە د ناکۆکیەکا درێژ دا ل سەر دەستهەلاتێ د ناڤا ئێکەتییا نیشتیمانییا کوردستانێ دا، و ئەڤە ناکۆکیەکە کو کارتێکرنێن مەترسیدار ل سەر سەقامگیرییا سیاسی و ئەمنی ل هەرێما کوردستانێ ب گشتى هەیە.
