
دەستکەفت و خاندنەک کورت
بێ گومانە کو ئەڤە پتر ژ ١٨ سالانە دانوستاندن د نافبەرا هەردو حکومەتێن هەرێما کوردستانێ و بەغدایێ دا ل سەر پرسا نەفتێ بەردەوامن، لێ نە گەهشتىنە ئەنجامەکێ راستەقینە کو هەردو ئالی ل سەر رازى ببن. ژ بەر کو دیتنا بەغدایێ بۆ ڤێ پرسێ تمام ژ دیتنا هەرێما کوردستانێ یا جودا بوو و حکومەتا بەغدایێ گەلەک جاران دستورێ عێراقێ وەکو خوە شروڤەدکە، بێ کو پەنایێ بو مەرەم و شروڤەیێن دستورى ببە .
تەڤایا دەستکەفتێن حکومەتا هەرێما کوردستانێ ب ڕێیا ڕێکەفتنا هنارتنا پەتڕۆلێ دگەل کۆپانیایا سۆمۆ کورت دبنە د چێکرنا سەقامگیریا دارایی دانپێدان ب گرێبەستێن وێ و مسۆگەرکرنا مافێن دەستووری یێن هەرێما کوردستانێ.
١- دەستکەفتێن دارایی و ئابووری
مسۆگەرکرنا دەستپێکرنا هنارتن و هاتنا پارەی: گرنگترین دەستکەفت ئەوە کو قەدەغەهاتیێ هاتە ڕاکرن و هنارتنا پەتڕۆلێ ژ نووڤە دەستپێکر، پشتی نزیکی دو سال و نیڤان ڕاوەستیای (ژ ئادارا ٢٠٢٣)، کو ئەڤە ب ئاستەنگەکێ سەرەکی دهاتە هژمارتن بۆ دابینکرنا شایستەیێن دارایی یێن خەلکێ کوردستانێ.
دابینکرنا قەرەبوو و تێچوویان: ڕێکەفتنێ مسۆگەر کریە کو هەرێم بۆ تێچوویێ دەرهێنان و ڤەگوهاستنا پەتڕۆلێ، بڕێ ١٦ دۆلاران ل سەر هەر بەرمیلەکێ وەرگرت، وەک دیارکری د قانوونا بودجەیا ئیتیحادی دا.
دانپێدان ب بهایێ بەرهەمئینانێ: ڕێکەفتن پرەنسیپێ هەلسەنگاندنەکا سەربەخوە بۆ تێچوویێ ڕاستەقینەیێ بەرهەمئینانێ ژلایێ ڕاوێژکارەکێ نێڤدەولەتی ڤە ب خوەڤە دگریت، کو ئەڤە دەرگەهی ڤەدکەت بۆ گۆهۆڕینا قەرەبوویێ ب شێوازەکێ پاشڤەچوونێ ئەگەر هەلسەنگاندنێ سەلماند کو تێچوویێ ڕاستەقینە ژ بڕا نها (١٦ دۆلاران) بلندترە.
مسۆگەرکرنا شایستەیێن کۆمپانیایان:** ڕێکەفتن دگەل ٨ کۆمپانیایێن ناڤدەولەتی یێن پەتڕۆلێ یێن د هەرێما کوردستانێ دا کار دکەن، هاتە ئیمزا کرن کو پەتڕۆلا خوە ڕادەست بکەن ل هەڤبەر مسۆگەریێن ئاشکرا بۆ وەرگرتنا شایستەیێن خوە ژ حکومەتا بەغدایێ ب ڕێیا میکانیزما دایکا (١٦ دۆلاران ل سەر هەر بەرمیلەکێ)، کو ئەڤە باوەریێ ب ژینگەها وەبەرهێنانێ د هەرێمێ دا بهێز دئێخیت.
پشکا مەزاختنا ناڤخوەیی: پاراستنا مافێ هەرێما کوردستانێ بۆ تەرخانکرنا نزیکی ٥٠ هزار بەرمیلێن ڕۆژانە بۆ مەزاختنا ناڤخوەیی، کو ئەڤە پێدڤیێن هەرێمێ یێن بەرهەمێن پەتڕۆلێ دابین دکەت.
٢. دەستکەفتێن سیاسی و یاسایی
چەسپاندنا پشکا دەستووری: ڕێکەفتن داهاتێ پەتڕۆلێ یێ هەرێما کوردستانێ ب میکانیزما دابەشکرنا داهاتی ل گۆری بودجەیا ئیتیحادی و دەستووری ڤە دگرێدت، کو ئەڤە مسۆگەر دکەت هەرێم شایستەیا دارایی یا خوە یا دیارکری د بودجەیێ دا وەرگریت، و ب ڤێ چەندێ سیاسەتا ڤەگرتنا مووچە و پارەی ل سەر هەرێمێ ب دووماهی دئێنت.
دانانا پرەنسیپێ هەڤبەشیێ: ڕێکەفتن دەستکەفتەکێ نەتەوەیی یە و پرەنسیپێ هەڤکاری و هەڤبەشیێ د بڕێڤەبرنا سامانێ پەتڕۆلێ دا د ناڤبەرا حکومەتا ئیتیحادی و حکومەتا هەرێما کوردستانێ دا دووپات دکەت، ل جهێ سیاسەتا ب تەنێ کرن یان دوورئێخستنێ.
زڤڕین بۆ بازاڕێن جیهانی: ڕێکەفتنێ پەتڕۆلا هەرێمێ ڤەگەڕاندە بازاڕێن جیهانی ب ڕێیا بۆرییا عیراقێ-تورکیایێ د بەندەرێ جیهانێ دا، د بن چاڤدێریا ئێکرایی یا “سۆمۆ” دا، کو ئەڤە ڕۆلێ هەرێمێ د بازاڕێ جیهانی یێ وزەیێ دا بهێز دئێخیت.
چارەسەریا بەردەوامى بۆ ناکۆکیان: سەرۆکێ حکومەتا هەرێمێ بەرێز مەسرور بارزانی ڕێکەفتن وەسف کر کو بنچینەیەک ژ بۆ هەڤکاریەکا درێژخایەن دانایە، و جێگرێ سەرۆکێ حکومەتێ بەرێز قوباد تالەبانی ژی وەسف کر کو دەرگەهی بۆ چارەسەریا بنەڕەتی یا هەمی کێشە و ناکۆکیێن دی ڤەدکەت، کو ئەڤە ئارەزوویا هەرێمێ بەرچاڤ دکەت بۆ وێ چەندێ کو ڤێ ڕێکەفتنێ بکەتە خالا دەستپێکێ بۆ ڕێکەفتنێن بهێزتر.
هیفی دارم لایەنێن دەرەکی دربەکێ ل ڤێ رێکەفتنێ نەدن هەروەکو رێکەفتنێن بەرى نوکە.