رێكخستنا ناڤملا كوردی و ھەلوەستا قەندیلێ
ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ههر ئالیهک سیاسی بهحسا پێوستیا رێكخستنا ناڤمالا كوردی ل وێ پارچەیا كوردستانێ دكە، ب تایبەتی لەڤھاتنا ئەنجومەنا نشتمانیا كوردی ل سوریێ (ئەنەكەسە) و پارتیا یەكێتیا دەمۆكراتیك (پەیەدە) گەلەك گرنگە.
وەكە تێ زانین د بن چاڤدێریا سهرۆک بارزانی دا دو جارا ل ههولێرێ و جارهکێ ژی ل دهۆکێ جڤینێن بەرفرەھ د ناڤبهرا ههردو ئالیان دا چێ بوون و ههر جارێ ههردو ئالیان ل حزورا سەرۆك مەسعوود بارزانی ل ههڤدکر و پهیمان ئیمزا دکر. لێ، مخابن، ھەر دەما پەیەدە ڤەدگەریا رۆژاڤایێ كوردستانێ، ژ سێمالكا دەرباس دبوون، ناڤەرۆكا وان جڤینان پشتگەھ دخست، رێز ل ئیمزا خوە نەدگەرت و ئەو پەیمان بن پێ دكرن و چ جارا ئەو لھەڤھاتن نەكەتن وارێ پراكتیكێ.
پشتی ئەمریكا کهته ناڤ سوریێ و ڕۆژاڤایێ کوردستانێ، ئەمریكا و دهولهتێن ههڤپهیمان هەموویان بهحسا پێوستی و گرنگیا یەكێتی و لھەڤھاتنا د ناڤبهرا ئهنەکەسێ و پەیەدێ دا دکر. هێزێن ههڤپهیمان د ناڤبهرا ههردو ئالیان دا چویین هاتن کرن و چهند جڤین ژی ناڤبهرا وان ئالیان دا پێکهاتن، لێ خەباتێن ھێزێن ھەڤپەیمانان ژی سەر نەگرت و ھەتا نھا ژی ئەو ھەر دو ئالیێن سەرەكی ل رۆژاڤایێ كوردستانێ پێكنەھاتنە و ئەو ژھەڤدووریا وان باندۆرەكا خەراب دكە سەر رەوشا سیاسیا وێ پارچەیا كوردستانێ،
دو بابهتێن گهلهک گرنگ ئاستهنگا ههری مهزنن د ڕێیا پێکانینا یهکێتیهکێ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ.
یەك ژ وان؛ سیاسهتا پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پەكەكە) یه کو ژ قهندیلێ دھێتە ڕێڤهبرن و ئهو ناخوازن ب چ ئاوایهکی پەیەدە د گهل ئهنەکەسێ ل ھەڤ بكە و یهکێتیهکێ ئاڤا بكن. ژ بەركو ژ بۆ قهندیلێ د ڤێ قۆناخێ دا كهلها داویێ ڕۆژاڤایێ کوردستانێ یه. قهندیل ناخوازه ڤێ كهلهێ وندا بکه. ژ بۆ ڤێ ژی ناخوازه چ یهکێتیهک چێ ببە داکو باندۆرا قەندیل کێم نهبه.
یان دن ژی؛ پەیەدە ناخوازه چ ئالیهک دن ل کوردستانێ ببن شریکێ دهستهلاتیا وان. ژ بەر کو تشتێ پەیەدێ ل سەر لنگا دھێلە ئەو دەستھلاتا وان یا لەشكەریە كو ب دارێ زۆرێ وئەو دەستھلاتا خوە ل رۆژاڤایێ كوردستانێ سەپاندیە.
لێ ل هەمبهرڤان ئاستهنگیان و سیاسهتا قهندل، ھێزێن سوریا دەمۆكراتیك (هەسەدە) و مەزلوم عهبدی دخوازن یهکێتیهک چێببه و ژ بۆ ڤێ یهکێ ژی قهندیل ژ ڤێ ههلوهستا عهبدی نه دلخوهشه. ژ ئالیهک دن ڤه د ناڤا ئهنەکەسێ دا ژی هندهک ههنه کو ناخوازن یهکێتیهک ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ چێببه. لێ ئهو کهس یان ژی ئالی نه خوهدی وێ هێزێنه کو بکاربن باندۆرهک نهرێنی بکن. تهنێ دکارن جار جارێ ئاستهنگا چێبکن .ئهو ژی پشتا خوه ددن هندهک وهلاتان و د ناڤا ئهنەکەسێ دا پارازیتا چێدکن.
گهلهک جاران بهحسا سیاسهتا پەکەکێ یا نه کوردستانی دھێتە کرن. د ڕاستیا خوه دا ژی پەکەکە کوردستانی نافکره و ل هەمبهر دهستکهفتیێن نهتهوی خوهدی ههلوهسته. پەکەکە ل دژ دهولهتبوونا کوردانه. ڤێجا سیاسهتهک ل دژی دهولهتبوونا کوردان به، دێ چهوا کوردستانی به ؟
پەکەکە خوهدی ئیمکانه ، چهکداره و د ھەر رەوشەكێ دا دكارە ئاستەنگیان دەرخە پێش. چ پیڤان ژ سیاسهتا وان را نینە. ئهو چ دکن ل گۆر وان ڕاسته. لێ کێشه نه ئهڤ سیاسهتا پەکەکێ یه. کێشا ههری مهزن هندهک کهس و ئالی کو نه د ناڤ پەکەکێ دا نه ژی ناخوازن سیاسهتا وان تێ بگەهن. ههروهها د ناڤا گهلهک ئالیێن سیاسی دا لینکهک یا سهمپاتیزانێن پەکەکێ ههیه. ڤێجا ئهڤ لینکه سیخووریە یان ژی ب ئاوایهک دنه نایێ زانین.
ژ ئالیهک دن پارتیا دەمۆكراتا كوردستانێ (پەدەکە) ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ خوهدی باندۆرهک بهر ب چاڤه. پەدەکە گهلهک ههول دده کو یهکێتیهک ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ چێ ببە و ژبۆنا ڤێ یهکێ ژی تشتا كەتیە ل سهر ملێ وان كریە و دكن. بلا نھێتە ژبیرکرن کو، ئهگهر رێكەفتنێن ههولێر۱-۲ و دهۆکێ بكەتبانا وارێ بجھكرنێ دا، نها مرۆڤی بهحسا یهکێتیهکێ نەدكر.
ل رۆژاڤایێ كوردستانێ ههستا نهتهوی گهلهکی ب هێزه. ئهگهر لھەمبەریەك د ناڤبەرا پارچهیێن کوردستانێ دا بھێتە کرن، ههستا نهتهوی و کوردستانی ههری زێده ل رۆژاڤایێ كوردستانێ یە. ئهڤ یهک ژی دبه هیڤیهک مهزن كو ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ئهڤ ههستێن نهتهوی سهربکهڤن و یهکێتیهک د ناڤا کوردان دا چێببە و سیاسهتا نه کوردستانی و ههمی نهخێرخازێن کوردستانێ پووچ و تێك بچە.
د بن چاڤدێریا ھێزێن ھەڤپەیمان و ئەمریكایێ دا ههڤدیتن د ناڤبهرا ههردو ئالیان دا (ئەنەکەسە و پەیەدە) بەردوامن. هیڤی ئهوه کو ئهنجامهک ئهرێنی ژ ڤان ھەڤدیتێنێن د بن سەرپەرشتیا ھێزێن ھەڤپەیمانان دا دەركەڤە چاڤێن دژمن و نەحەزا پەقن،
2020.04.11
ئەنالیز/ ن. فرات