جوداھیا ناڤبەرا كارایلان و یێن دن
پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پەکەکە) ب ههموو هێزا خوه ههولدده کو ناڤێ کوردستانێ و نرخ و پیرۆزیێن وێ یێن نهتهوەیی ژ هۆلێ ڕاکه و د ڕێیا دهولهتبوونا کوردستانێ دا ئاستهنگان چێ بکه، ههتا ئهگهر ب چێكرنا ئاستهنگان نکاربه ڕێ ل بهرپێڤاژۆیا دهولهتبوونێ بگهره، ئەو خوه ئاماده دکه شهرێ خهتا نهتهوەیی یا داخوازا دهولهتبوونا کوردا دکه بکه.
ئهڤ یهک گهلهک جارا هاتیه گۆتوبێژ کرن، ئیرۆ د قۆناخا کو تهڤگهرا کورد تێدا دهرباس دبه، ئارمانجا سهرهکی یا پەکەکێ ڕێ گرتن ل دهولهتبوونا کوردا یه. ههموو سیاسهتا خوه ل سهر ڤێ ئاڤا دکه و ل گۆرا ڤێ یهکێ ژی ستراتهژیا خوە دادرێژە و پلان و بهرنامهیا چێدکه. ژ خوه ئەگەرەك بنگههین کو، پەکەکە شهرێ پارتیا دەمۆكراتا كوردستانێ (پەدەکە) دکه ئهڤ خالهیە.
لێ گهلۆ پەدەکە ههتا چ ڕادهیێ ڤێ یهکه دبینه؟ ئهڤ یهک جهێ گۆتوبێژهکا تایبهته. پەکەکە ب وێ سیاسهتا خوه یا کو ڕێڤه دبه گەفا ههری مهزنه د ڕێیا سهرخوهبوونێ دا. ههروهها ڤێ یهکێ ڤه گرێدایی گەفا ههری مهزنه ل سهر باشوورێ کوردستانێ ب خوه ژی.
گهلهک کهسایهت و ئالیێن سیاسی ڤێ یهکێ باش دزانن، لێ ههولددن کو ڤێ سیاسهتا پەکەکێ ڤهشێرن و بههسا “یهکێتیهک نهتهوەیی“ دکن. لێ چ جارا بههسا پرهنسیبێن “یهکێتیا نهتهوەیی“ ناکن. ژ بهر کو ئهڤ تهنێ تهکتیکەك سیاسی یا پەکەکێ یه و مخابن گهلهک کهسێن بههسا سهرخوهبوونا کوردستانێ ژی دکن دكەڤن ناڤ ڤێ یاریا پەکەکێ، یان ژی بهرژهوهندیێن وان ڤێ یهکێ دخوازه.
گهلهک ئالیێن سیاسی، پەدەکە ژی د ناڤ دا، د ناڤا پەکەکێ دا مورات کارایلان وهک کهسهک نهرم و ب تۆلهرانس ددن ناساندن. دهما کارایلان داخویانیەك ددە، د جھ دا وێ گۆتنێن وی دهرتێخن پێش و وهسفێ کارایلان ددن. ئەو ب ڤێ یەكێ خوه دخاپینن. کارایلان ژی وهک ههموو ڕێڤهبهریا پەکەکێ خزمهتا سیاسهتا خوه دکه. کارایلان نه ژ بایک یان ژی کاراسو یان ژی ژ کالکان باشتره. ههموو شاگرتێن ههمان دبستانێ نه.
کارایلان د دهربارێ ڕۆژهڤایێ کوردستانێ دا نرخاندنهکێ دکه، نه ههوجهیه کو مرۆڤ شرۆڤهیهکێ ل سهر گۆتنا کارایلان بکه. ژ بهر کو وی ب گهلهک زهلالی دیتنا خوه گۆتیه و ب ڕێگرتن ل دهولهتبوونا کوردا ئیفتخارێ دکه و ب ڤێ یهکێ خوه سهربلند دبینه.
بهشهک ژ ههڤپهیڤینا کارایلان کو ئانفێ دا هاتیه بهلاڤکرن ئهڤه:
“شۆرهشا ڕۆژاڤا ل دژی نهتهوه-دهولهتێ چارهسهریا نهتهوهیا دهمۆکراتیکه”
کارایلان دیار کر کو پێنگاڤا بهریا 8 سالان د سبهها 19ێ تیرمههێ دا ل کۆبانێ هاته ئاڤێتن، وێ پێنگاڤێ پێشکهتنێن گهلهک گرنگ ئافراند و گۆت، “وهکه کو تێ زانین دهستپێکێ ل تهڤاهیا ڕۆژاڤا بهلاڤ بوو، پشترا ژی ل تهڤاهیا باکور-رۆژهلاتێ سووریهیێ بهلاڤ بوو. بێگومان یا گرنگ نه تهنێ بهلاڤبوونا وێ بوو، یا گرنگ وهسفا شۆرهشێ یه. یانی شۆرهشهکا ژ ڕێزێ نینه. مۆدهلا شۆرهشهکا نوو ل ور تێ ئافراندن. ڕاسته، شۆرهش شۆرهشا ڕۆژاڤا یه، لێ بهلێ د ههمان دهمێ دا شۆرهشا نهتهوهیا دهمۆکراتیک ئا کوردان، عهرهبان، ئاسووری-سوریانان و گهلێن ل ههرێمێ ههموویانه. د ههمان دهمێ دا شۆرهشا ژنێ یه. ل سهر بنگهها ئازادیا ژنێ ئاڤاکرنا جڤاکا دهمۆکراتیک کریه ئارمانج. ئهڤ بالا ههر کهسی دکشینه. ئهم ژی دشۆپینن. یا ڕاست، ناڤهرۆکهکا شۆرهشێ ههیه. ئهڤ شۆرهش ژ بۆ چارهسهریا پرسگرێکێن سووریهیێ و ژ بۆ تهڤاهیا ههرێمێ میناکه. تشتهکی نوویه. ل دژی نهتهوه دهولهتێ چارهسهریا نهتهوهیا دهمۆکراتیکه. ئهڤ گهلهک گرنگه. ههم ژ بۆ گهلێن ههرێمێ ههم ژی ژ بۆ گهلێ کورد واتهیهکا خوه ههیه.”
کارایلان دهستنیشان کر کو دهولهتا ترک ژ بهر ڤێ تایبهتمهندیێ ئێرشی شۆرهشێ دکه، ناخوازه شۆرهش پێک وهره و گۆت، “وهکه کو تێ زانین، د سهری دا مێتنگهریا ترک وهندەك هێز ئێرشێ دبن سهر شۆرهشا ڕۆژاڤا. شۆرهش هاتیه دۆرپێچکرن. وهکه کو من گۆت، سهدهما ڤێ یهکێ ناڤهرۆکا شۆرهشێ یه. ناڤهرۆکا وێ چ یه؟ یا یهکهمین؛ کورد ل ور دبن خوهدی ستاتو. یا دویهمین دهمۆکراسی دکهڤه مهریهتێ. یا سێیهمین ژی ژن ئازاد دبن. ڕژێما ئاکەپێ ژ ڤان ههموویان نهرازی یه.”
بلا ئهڤ گۆتارا کارایلان دیاریهک به ژ بۆ کهس و ئالییێن کو وی ب تۆلهرانس و باش ددن ناساندن.
نووچه/ئانالیز
ن. فرات
2020.07.24