سوارێ هه‌سپێ خه‌لکێ تم په‌یا یه
نوری چەلیک
گۆتنێن مه‌زنێن مه هه‌م سه‌رپێهاتی و واته‌دارن. ئه‌م کورد هه‌ر تم ل هه‌سپێن خه‌لکێ سوار بوونه، مه ب سوارییا هه‌سپێن خه‌لکێ په‌سنێ خوه دایه، پشترا ژی په‌یا مانه و پۆشمان ل سه‌ر دووڤێ خوه روونشتنه. چ د وارێ شه‌خسی، مالباتی و جڤاکی دا به، چ ژی د وارێ سیاسی و پۆلیتیکایێ دا به، هه‌ر و هه‌ر ئه‌م سوارێ هه‌سپێن خه‌لکێ بوونه و ب سه‌ر نه‌که‌تنه، ته‌قیاینه و نەگەهشتینە مه‌خسه‌د و ئارمانجێن خوه. ژ به‌ر ڤێ ژی مەزنێن مە گۆتنه “سوارێ هه‌سپێ خه‌لکێ تم په‌یا یه“ و تێ خوه‌ستن کو دڤێ مرۆڤ خوه‌دییێ هه‌سپێ خوه به ژ بۆ مرۆڤ په‌یا نه‌به و د رێ دا نه‌مینه.
گاڤا ئه‌م ل دیرۆکا خوه دنێرن؛ دبینن کو پرانییا ژیانا کوردان ب خزمه‌ت و کۆلەتیا که‌سێن دن، ده‌زگه‌هێن دن، پارتی و ده‌وله‌تێن دن ده‌رباس بوویه. شه‌خس که‌تنه بن ئه‌مرێ که‌سێن دن، مالبات که‌تنه بن هۆلکا مالباتێن دن، عه‌شیر که‌تنه بن سیوانا عه‌شیرێن دن، پارتی و ده‌زگه‌ه ژی که‌تنه بن خزمه‌تا پارتی، ده‌زگه‌ه، ئیدیۆلۆژی و ده‌وله‌تێن دن. ئانکۆ، مه هه‌رتم خزمه‌تا یێن ده‌رڤه‌یی خوه کریه. ل رۆژهلاتێ کوردستانێ هه‌ر چقاسی ژ پارچه‌یێن دن کێمتر به ژی، لێ هه‌ما بێژن ئه‌ڤ یه‌ک ل سه‌رانسه‌رێ کوردستانێ وەسا یه. ئه‌ڤ ره‌وش ژ دیرۆکا که‌ڤناره ده‌ست پێ دکه، ژ ۱۰۷۱ێ و هه‌تا ئیرۆ بێ حه‌د و حه‌ساب، بێ سینۆر پێک تێ. کورد هه‌ر ده‌مێ بوونه په‌یایێن داگیرکه‌رێن خوه و خوه د بن سیوانا وان دا هماندنە. به‌لکی ژ سافیتی و دلپاکییا خوه، به‌لکی ژ مه‌جبووری، به‌لکی ژ بێ ده‌رفه‌تی و بێ مه‌جالی، لێ ئه‌م قه‌بوول بکن یان نه‌کن، باندۆرا ئیدیۆلۆژییێن بیانی مه‌ژییێ مه کوردان داگیر کریه و بوویه سه‌ده‌م کو ئه‌م کورد ژ هه‌ست و گیانێ نه‌ته‌وپه‌ره‌ستیێ دوور بکه‌ڤن و هێڤییا خوه ب به‌خت و ویژدانێ داگیرکه‌ران ڤه گرێدن.
هه‌گه‌ر ئه‌م که‌ڤنه‌دیرۆکێ و شه‌رت و شرووتێن وێ ده‌مێ بدن ئالیەکی، د دیرۆکا نووژه‌ن یا ئیرۆ دا ژی مه کوردان دەست ژ چاند و کولتورا کۆله‌تی و بنده‌ستییێ به‌رنه‌دایه. هه‌که ئه‌م سواربوونا هه‌سپێ براتییا ئوممه‌تێ ده‌ینن ئالییه‌کی (ژ به‌ر خوه‌دییێ دیرۆکه‌ک درێژ و که‌ڤناره)، ژ سالێن ٦۰ی و پێ ڤه ئیجار ئه‌م ل هه‌سپێ ئه‌نته‌رناسیۆنالیزمێ و فکرێن چه‌پیتی و براتییا گه‌لێن جیهانێ سوار بوونه، ب ده‌هان سالان مه هه‌سپێ خه‌لکێ به‌زاندیه، مه ب به‌زا هه‌سپێ خه‌لکێ په‌سنێ خوه دایه، و د ئه‌نجامێ دا دیسا ئه‌م ژێ په‌یا بوونه، په‌یا بوونە و ب ته‌نێ مانه. ژ به‌ر کو گیایێ هه‌وشێ تەحله، مه چو جاری گرنگی نه‌دایه هه‌سپێن مالێ و ئه‌و نرخدار نه‌کرنه. گاڤا ئیدیۆلۆژییێن بیانی هه‌سپێن خوه ژ بن مه دانه ئالی، حاسل گەهایه مووسلێ، ئه‌م هه‌م ژ دێرێ و هه‌م ژی ژ مزگه‌فتێ بوونه و بوونه بیانییێن هه‌ست و نرخێن خوه یێن نه‌ته‌وی. بیانیبوونا هه‌ست و نرخێن نه‌ته‌وی ب خوه را بیانیبوونا مه‌ژی و گیانێ نه‌ته‌وی ئانییه و ئه‌ڤ یه‌ک ژی بوویه سه‌ده‌مێ ترسۆنه‌کی، ده‌ستنه‌هلانین و خه‌ون و خه‌یالێن بێ ئارمانج و بێ واته.
پارتی و سیاسه‌تمه‌دارێن مه یێن کو د بزاڤێن خوه یێن ٤۰ سالی دا تێک چوونه و ب فکر و ئیدیۆلۆژییێن بیانی دۆزا حه‌ق و حهووقێ مله‌تێ کورد و دۆزا کوردستانه‌ک سه‌ربخوه دکن، هێشتا ژی هه‌ول ددن کو ب سواربوونا هه‌سپێن خه‌لکێ بگەهێن ئارمانجێن خوه و خوه ب وان خه‌ون و خه‌یالان شاد دکن. ئه‌و پارتی و سیاسه‌تمه‌دارێن کو ب ناڤ هه‌نه لێ د مەیدانێ دا وه‌ک ره‌شکێن شه‌ڤێ که‌س وان و خه‌باتا وان نابینه، هه‌تا ئیرۆ ژی دەست ژ نه‌خوه‌شییێن کو ژ ئیدیۆلۆگ و ئیدیۆلۆژییێن بیانی گرتنه به‌رنه‌دانه. سواربوونا هه‌سپێن خه‌لکێ ب وان خوه‌ش هاتیه، بێ به‌ده‌ل، بێ که‌د و بێ فه‌داکاری دخوازن قاشۆ شۆره‌شان پێک بینن. لێ د راستییێ دا چو شۆره‌ش بێ که‌د، بێ به‌ده‌ل، بێ فه‌داکاری و بێ خوینرژاندن چێنه‌بوونه. هه‌لبه‌ت ب خوه‌زییان مرۆڤ دخوازه بگههە باقێ که‌زییان. لێ راستی و خه‌ون و خه‌یال پر دووری هه‌ڤن.
ب کورت و کورمانجی؛ سیاسه‌تمه‌دار و پارتییێن مه یێن باکوری دڤێ ئه‌م ب سواربوونا هه‌سپێن خه‌لکێ په‌سنێ خوه نه‌دن. دڤێ ئه‌م ژ هه‌سپێن خه‌لکێ په‌یا بن، د ناڤ هه‌ڤ دا هه‌سپه‌کی خوه‌مالی ژ خوه را بکرن و ب سواربوونا هه‌سپێ خوه په‌سنێ خوه بدن. دوورکه‌تنا ژ ئیدیۆلۆژییێن بیانی وێ ب خوه را هشمه‌ندییا هه‌ڤکاری، یه‌کیتی، هه‌ست و پیرۆزییا نرخێن نه‌ته‌وی خورت و گه‌ش بکه و به‌لکی ب ڤی ره‌نگی ئه‌م کاربن سلاڤه‌کێ ل هه‌ڤ بکن.
