فلاشنڤیسار

چەند گۆتن ل سەر کۆنفەرانسا یەکرێزی و یەکهەلوەستیا رۆژاڤایێ کوردستانێ

ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ باژارێ قامشلۆ کۆنفه‌رانسا یه‌کرێزی و یه‌کهه‌لوه‌ستیا کوردی هاته‌ ل دارخستن.

ژ بۆنا کو یه‌کرێزیه‌ک د ناڤا کوردێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ دا چێببە ب سالان خه‌بات هاتن کرن. لێ مخابن چو جارا هه‌ولدانێن دهاتن کرن نەگەهشتن ئه‌نجامه‌ک به‌ربچاڤ. هه‌تا د ده‌سپێکێ دا ئالیێن کورد یێن ڕۆژاڤایێ کوردستانێ د بن چاڤدێریا سه‌رۆک بارزانی دا جڤیان و په‌یمانێن وه‌ک هه‌ولێر ۱، هه‌ولێر ۲ و دوهۆک ئیمزا‌کرن، لێ مخابن ئەو پەیمان نه‌که‌تن وارێ جیبجیکرنێ و تێکچوون.

پشتی ڕووخاندنا رژێما ئه‌سەد جاردن ب ئاوایه‌ک چالاک به‌حسا پێوستیا یه‌کرێزیه‌ک و یه‌کده‌نگیه‌ک یا ئالیێن کورد ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ هاته‌ کرن. ئەبدولا ئۆجەلان ل سه‌ر پێشنیارا سه‌رۆکێ مەهەپێ ده‌ڤله‌ت باخچه‌لی بانگا ده‌ستژێبه‌ردانا چه‌کان و هلوەشاندنا ڕێخستنێ ل پەکەکێ کر. ڤێ یه‌کێ باندۆرا خوه‌ ل سەر پارتی و هێزێن ئالیگرێن پەکەکێ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ژی کر.

سه‌رۆک بارزانی و سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ ژی ڕۆله‌ک سه‌ره‌که‌ ژ بۆ یه‌کرێزیا کوردان ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ له‌یزتن.

شاندەیێن ئەمریکا و فرانسایێ سه‌ردانا هه‌ولێر کرن و پشتی هه‌ڤدینێن ل هه‌ولێرێ ده‌رباسی ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بوون و ل گه‌ل ئه‌نەکەسێ و هەسەدێ هه‌ڤدیتن کرن. مەزلووم ئه‌بدی سه‌ردانا هه‌ولێر کر و ل گه‌ل سه‌رۆک بارزانی و سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ هه‌ڤدیتن کرن. ڤێ یه‌کێ پێڤاژۆیا یه‌کره‌زیه‌کێ ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ب هێزتر کر.

ل ئەنتالیایێ هه‌ڤدیتنا سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی ل گه‌ل سه‌رۆککۆمارێ ترکیه‌ و هه‌روه‌ها ل گه‌ل سه‌رۆکێ دەمکی یێ سوریەیێ شەرع زه‌مینه‌ک باشتر ژ بۆ یه‌کرێزیه‌ک د ناڤا کوردان دا په‌یدا کر.

هه‌ڤدیتن د ناڤبه‌را ئه‌نەکەسێ و هەسەدێ دا به‌رده‌وام کرن، هه‌تا گاڤێن به‌ربچاڤ هاتن ئاڤێتن. لێ ژ بەر هنده‌ک ئەگەران کۆنفه‌رانسا یه‌کرێزیێ پیچەکێ هاته‌ پاشخستن و ده‌ما ئه‌ول هاتی ده‌ستنیشانکرن دا نه‌جڤی، د ۲٦ێ نسانێ دا کۆنفه‌رانس هاته‌ ل دارخست.

وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ فرانسایێ سه‌ردانا هه‌ولێر کر، مه‌زلووم ئه‌بدی ژی هات هه‌ولێرێ ل گه‌ل وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ فرانسایێ جڤیا. هه‌روه‌ها ئه‌بدی ل گه‌ل سه‌رۆک بارزانی و سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی ژی جڤیا. پشتی ڤه‌گه‌را خوه‌ یا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ده‌مه‌ک کورت بریارا جڤاندنا کۆنفه‌رانسا یه‌کرێزیێ هاته‌ دایین.

د ئه‌نجام دا ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ باژارێ قامشلۆ کۆنفه‌رانسا یه‌کرێزی و یه‌کهه‌لوه‌ستیا کوردی هاته‌ ل دارخستن. ئه‌ڤ کۆنفه‌رانس ب چاڤده‌ریا ئەمریکا، فرانسا و هه‌رێما کوردستانێ دا پێکهاتیه‌.

بێ کو، مرۆڤ بکه‌ڤه‌ ناڤا هوورگلییان و بێ کو مرۆڤ ته‌نێ ب چاڤه‌ک ڕه‌خنه‌گری ل جڤاندنا ڤێ کۆنفه‌رانسێ بنێره‌، ئەڤ کۆنفه‌رانس‌ د به‌رژه‌وه‌ندیێن کوردان دا یه‌. تایبه‌تی ئه‌گه‌ر بریارێن د کۆنفه‌رانسێ دا هاتین گرتن بێنه‌ جهبجیهکرن، دێ ئه‌ڤ یه‌ک خزمه‌تا ده‌ستخستنا مافێن نه‌ته‌وی ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ بکه‌.

سه‌رۆک بارزانی د په‌یاما کو ژ کۆنفه‌رانسێ را ڕێکری دا دبێژه‌: یه‌کگرتنا کوردان و ئاڤاکرنا بنگه‌هه‌ک هه‌ڤپار، ده‌ریێ بنگه‌هین یێ چاره‌سه‌ریه‌کا دادمه‌ند و یه‌کجاری یا پرسا کورده‌ ل سووریەیێ. ل سه‌ر ڤی بنگه‌هی، چێکرنا شانده‌یه‌ک‌ هه‌ڤپار یا کوردی ژ بۆ دیالۆگێ دگه‌ل ڕێڤه‌به‌ریا نوو ل شامێ، گاڤه‌ک پێویسته‌ به‌ر ب به‌شداریه‌که‌ ڕاستین ڤه‌ ژ بۆ ئاڤاکرنا پاشه‌رۆژا وه‌لات و مسۆگه‌رکرنا مافێن گه‌لێ مه‌یێ کورد و به‌شداریا ئەکتیڤ د پێڤاژۆیا بریاردانا سیاسی دا.

گه‌را ناڤنه‌ته‌وی یا سه‌رۆکێ هه‌رێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی، ژ بۆ ده‌ستخستنا مافێن ڕه‌وا یێن کوردا و تایبه‌تی ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ گه‌له‌ک گرینگه‌. سه‌ردانا ئەنتالیا، پاریس ، ئیتالیا و ئوردنێ د ده‌مه‌ک کورت دا، گه‌له‌ک واته‌داره‌. گه‌له‌ک بابه‌تێن گرینگ کو باندۆرێ ل پاشه‌رۆژا گه‌لێن کوردستانێ بکه‌ هاتنه‌ گۆتوبێژ کرن.

پارتییێن سیاسی یێن کوردستانی ب یه‌کده‌نگی پشگریا خوه‌ ژ بۆ ڤی کۆنفه‌رانسێ دیارکرن. ئه‌ڤ یه‌ک ژی گه‌له‌ک گرینگه‌.

دەستهەلاتدارێن شامێ داخوویاکرن کو، ئەو ئه‌نجامێن ڤێ کۆنفه‌رانسێ ناسناکن و چو جارا ڕێ نادن خوه‌سه‌ریه‌ک یان ژی فه‌ده‌راسیۆنه‌ک ژ بۆ کوردان. لێ ئه‌ڤ دیتنا وایه‌. ئه‌گه‌ر کورد یه‌کده‌نگ بن دێ شام مه‌جبوور به هنده‌ک مافێ کوردان ناسبکه‌. کورد ب یه‌کرێزیا خوه‌ د ڤێ پێئاڤاژۆیێ دا ژ شامێ ب هێزترن. شام ژی ڤێ دبینه‌. یه‌کرێزیا کوردان ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ به‌رده‌وامبه‌ دێ سه‌ربکه‌ڤن و شام بێ حه‌مدێ خوه‌ داخوازیێن کوردا قه‌بوول بکه‌.

هه‌روه‌ها ده‌ما کورد ب یه‌ک ده‌نگی ل گه‌ل شامێ دانووستاندنا بکن، دێ پشتگریا گه‌له‌ک وه‌لاتان بگرن و وه‌لاتێن جیران ژی به‌هتر ب ئه‌رێنی نێزک مافێن کوردان ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ببن.

هنده‌ک ئالیێن سیاسی دێ هه‌ولبدن کو، ڤێ کۆنفه‌رانسێ وه‌ک سه‌رکه‌ڤتنه‌کا خوه‌ تایبه‌ت بدن نیشاندان و ژ بۆ هنده‌ک کێماسییێن خوه‌ ڤه‌شێرن دێ ڤێ کۆنفه‌رانسێ وه‌که‌ پرۆپاگانده‌یه‌کی ژ بۆ خوه‌ ب کاربینن. لێ ڕاستی ئه‌و د ڤێ پێڤاژۆیێ دا هێدی دێ خوه‌ بخاپینین. ئه‌گه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیا کوردان د چالاکیه‌کێ دا هه‌به‌، کێ ئه‌ڤ کریه‌ نه‌ گه‌له‌کی گرینگه‌، یا گرینگ ئه‌وه‌ کو، ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ، کورد بکاربن ل گه‌ل هه‌موو سه‌مبۆڵێن خوه‌ د بن ئالایێ کوردستانێ دا وه‌رن باهه‌ڤ، دێ ئه‌ڤ یه‌ک ببه‌ گارانتیا ده‌ستکه‌فتیێن مافێ ڕه‌وا یێن مله‌تێ کورد.

هه‌ر هێزه‌ک یان ژی ئالیه‌ک هه‌ولبده‌ ڤێ یه‌کێ بخەتمینە‌‌، ئه‌و دێ خه‌له‌تیه‌ک دیرۆکی د ژیانا خوه‌ یا سیاسی دا بکن.

هێڤی ئه‌وه‌ کو، کۆنفه‌رانسا یه‌کرێزی و یه‌کهه‌لوه‌ستیا کوردی بریارێن کو گرتی بێخن پراکتیکێ دا و یه‌کرێزیا کوردان ل ڕۆژاڤایێ کوردستانێ ب هێزتر ببه‌.

ڕه‌وشا ڕۆژاڤایێ کوردستانێ د ڤێ قۆناخێ دا گه‌له‌کی حه‌ساسه‌، ده‌ستهلاتداریا شامێ زوو ب زوو داخوازیێن کوردا قه‌بوول ناکه‌، ئه‌و ڕێڤه‌به‌ریا ناوه‌ندیه‌تێ دا ب ئیسرارن. لێ کورد ژی یه‌کده‌نگ بن، دێ پتر بکاربن ڕێیا ده‌ستخستنا مافێن خوه‌ یێن ڕه‌وا ڤه‌کن.

Dara Bîlek

٢٨\٤\٢٠٢٥

Back to top button