فلاشنڤیسار

پێڤاژۆیا ئاشتییێ یان پێڤاژۆیا ترکییەک بێتەرۆر

  پەکەکێ د کۆنگره‌یا خوه‌ یا ۱۲مین دا، بریارا خوهلوەشاندنێ وچەکدانانێ دا و ئه‌ڤ بریارا خوە ب فەرمی  ژ ڕایا گشتی را ڕاگەهاند.

ب ڤێ پێشکه‌تنێ، قۆناغه‌ک گرنگ ده‌ست پێ دکە‌. لێ هێژا گه‌له‌ک پرس هه‌نه‌  نه‌ زه‌لالن. 

مه‌دیایا ترکیێ دبێژه‌ کو، پێڤاژۆیا ترکیه‌یه‌ک بێته‌رۆر دا قۆناغه‌ک نوو ده‌ست پێ کر. قۆناغا بێچه‌ککرنێ دێ د ناڤا ۳-٤ مه‌هان دا بقه‌ده‌.

ل گۆرا داخوویانیێن ڕایادارێن ده‌وله‌تێ، ئه‌ڤ پێڤاژۆ ب بانگا سه‌رۆکێ مەهەپێ ده‌ستپێکریه‌ و ئه‌ڤ پێڤاژۆ وه‌ک پێڤاژۆیا “ترکیه‌یا بێ ته‌رۆر” هاته‌ بناڤکرن، د بن کۆنترۆلا ده‌وله‌تێ دا یه‌ و ل گۆری پلانێ پێشڤه‌ دچه‌.

پرسا هه‌ری گرنگ د ڤێ پێڤاژۆیێ دا کو، ژ ئالیێ سه‌رۆکێ میتێ ئیبراهیم کالکن ڤە ب خوه‌ دهات برێڤه‌برن ئه‌ڤ بوو: “گه‌لۆ ب ڕێخستنا ته‌رۆریست را دانووستاندنه‌ک هه‌بوو؟ چ تەعویز هاتن دایین؟” نڤیسکارێ ڕۆژنامه‌یا حوڕیه‌تێ، نە‌دم شه‌نه‌ر، هه‌ڤپه‌یڤینه‌ک ب ڕایه‌داره‌ک دەولەتێ را کو ناڤێ وی نه‌هاتیه‌ ئا‌شکه‌ره‌کرن ل سه‌ر ڤێ مژارێ کریە و  پرسێن کو ڕایا گشتی مه‌رەق دکرن ژ وی رایەدارێ دەولەتێ  پرسینە و به‌رسڤێن خوه‌ ب خوه‌نده‌ڤانێن خوه‌ را پارڤه‌ کرینە کو ب ڤی ئاوایینه‌:

پرس: گه‌لۆ د به‌ردێلا خوه‌هلوه‌شاندنا پەکەکێ و دانینا چه‌کان دا، چ بازار، سۆز ئان تەعویز هاتن دایین؟

به‌رسڤ: نا، قه‌ت ئه‌ڤ یه‌ک نه‌بوویه‌، ده‌وله‌تا ترکیه‌یێ ئه‌ڤ خه‌بات دا ده‌ستپێکرن. ژ به‌ر کو ترکیه‌ د تێکۆشینا ل دژی ته‌رۆرێ دا سه‌رکه‌فتی بوو، ڕێخستنا ته‌رۆرێ نکاریبوو ده‌رکه‌ڤه‌ ده‌رڤه‌یی وه‌لێت. هه‌ر وها شه‌رت و مه‌رجێن ناڤنه‌ته‌وه‌یی ل دژی وان ده‌ست پێ کرن. ژ به‌ر ڤێ یه‌کێ، ژ بلی بداویکرنا په‌یمانێ چاره‌یه‌ک دن نه‌ما و چو مژاره‌ک دانووستاندنێ ژی نه‌هات ڕۆژه‌ڤێ. ئه‌و ب خوه‌ ژی ژ نها ڤه‌ داخویانیان ددن و دبێژن کو چو بازار نەهاتنە کرن. ده‌وله‌ت د چارچۆڤه‌یا کو ژ خوه‌ را ئاماده‌ کریه‌ دا، دمه‌شه‌.

پرس: بریارا هلوه‌شاندنا پەکەکێ ژ بۆ پێکهاته‌یێن دن ئێن ڕێخستنێ ژی گرێدده‌؟

به‌رسڤ: به‌لێ، ژ به‌ر کو ڕێخستنا ته‌رۆریست ئا پەکەکێ ئاڤاهیا وێ یا سیوانییه‌. ده‌ما کو پەکەکە خوه‌ هلدوەشینە‌، یێن دن ژی هلوەشاندی تێن حه‌سباندن. ب گۆتنه‌که‌ دن، ل گۆری ترکیه‌یێ، ئه‌ڤ بریار نه‌ ته‌نێ ل ئیراقێ، لێ د هه‌مان ده‌مێ دا ل ئیران، سووریه‌ و هه‌تا ل ئه‌ورۆپایێ ژی ژ هۆلێ ڕاکرنا ئاڤاهیێن ڕێخستنا ته‌رۆریست ئا پەکەکێ فه‌رز دکه‌. ڤه‌بژێرکه‌ک دن نایێ قه‌بوولکرن. هه‌تا وێ ئه‌ڤ یه‌ک دێ ب بالداری وه‌ره‌ شۆپاندن کا گه‌لۆ ئاڤاهیێن ڕێخستنی دێ ب گوهه‌رتنا ناڤێن خوه‌ چالاکیێن خوه‌ بدۆمینن ئان نا.

پرس: چاوا دێ وه‌ره‌ کۆنترۆل کرن کا گه‌لۆ پەکەکە ب ته‌ڤاهی ب بریارا چه‌کبه‌ردان و هلوه‌شاندنێ پابه‌نده‌؟

به‌رسڤ: ئه‌و ژی کارێ مه‌ یه‌. ئیستیخباراتا ترکیێ خوه‌دی گه‌له‌ک ئه‌زموونه‌. تیمێن مه‌ یێن ته‌کنیکی یێن خوه‌دی ئه‌زموون ل سه‌ر ڤێ پرسگرێکێ دخه‌بتن. سه‌رۆکێ ته‌شکیلاتا ئیستخباراتا نه‌ته‌وه‌یی ئیبراهیم کالکن ژ نها ڤه‌ د ده‌ستپێکا پێڤاژۆیێ دا یه‌. پێڤاژۆ دێ گاڤ ب گاڤ وه‌ره‌ شۆپاندن و د وه‌ختێ خوه‌ دا ژ سه‌رۆکۆمار ئه‌ردۆگان ر وه‌ره‌ ڕاگەهاندن.

پرس: گه‌لۆ ژ بۆ ته‌رۆریستێن پەکەکێ عه‌فوویه‌ک هه‌یه‌؟

به‌رسڤ: چو ڕامان، ئاماده‌کاری ئان کاره‌کی وه‌کی به‌خشاندنێ نینە‌. ئه‌و که‌سێن کو ته‌ڤلی سووجێن ل دژی ترکیه‌یێ دبن دێ بێن جه‌زاکرن. بێ گومان، ئاڤێتنا گاڤێن کو دێ خزمه‌تا ئاشتیا جڤاکی بکن، وارێ سیاسه‌تێ یه‌. لێ به‌لێ، وه‌کی کو هن که‌س ئیدیعا دکن، چوگاڤێن کو زرارێ بدن یه‌کیتیا مه‌ یا نه‌ته‌وه‌یی چێنابن.

پرس: گه‌ر تشته‌ک به‌ره‌ڤاژی بانگ و بریارێن هاتنه‌ دایین ببه‌، ئانگۆ گه‌ر پەکەکە دیسا ب ناڤێ خوه‌ ئان ژی ب ناڤه‌کی دن ئێریشان بکه‌، دێ چ ببه‌؟

به‌رسڤ: کۆمارا ترکیه‌یێ ژ ده‌ستپێکێ ڤه‌ نه‌ ته‌نێ پلانێن “ئا”، لێ هه‌ر وها پلانێن “ب” و “ج” ژی ئاماده‌ کرنه‌، و هین پتر ژی. ب گۆتنه‌که‌ دن، پلانێن مه‌ هه‌نه‌ کو ل سه‌ر بنگه‌ها بریارا بداویکرنێ و ڕاده‌ستکرنا چه‌کان، ڕاده‌ستنه‌کرنا چه‌کان ته‌ڤی بریارا بداویکرنێ، ئان ژی به‌رده‌وامیا چالاکیێن ته‌رۆریستی د بن ناڤێن جوودا دا، و …. هتد. هه‌روها، ژ به‌ر کو ته‌هدیدا ته‌رۆرێ ل هه‌رێمێ ژ هۆلێ نه‌هاتیه‌ ڕاکرن، تێکۆشینا هێزێن چه‌کدار ئێن ترکیه‌یێ و ڕێخستنا مه‌ یا ئیستیخباراتێ بێناڤبه‌ر به‌رده‌وام دکه‌. یا گرینگتر ئه‌وه‌ کو ڕێخستنا ته‌رۆریست بریارێن کو دانه‌ بجیه بینه‌. ئه‌ڤ پێڤاژۆ دێ ب بالداری وه‌ره‌ شۆپاندن.

Back to top button