واتەیا مافێ مرۆڤی ژ بۆ کوردان
گه‌له‌ک ڕۆژ د جهانێ دا هه‌نه کو، ل گۆرا بوویه‌رێن جڤاکی و هه‌روه‌ها ژ بۆ ژناڤبرنا هنده‌ک پرسگرێکێن جڤاکێ هاتنه ڕاگەهاندن. ڕۆژا مافێ مرۆڤی یا جیهانی ژی ژ ڤان رۆژێن گەلەک گرنگه. لێ گه‌لۆ ل پرانیا وه‌لاتان قه‌درێ ڤێ ڕۆژێ هه‌تا چ ڕاده‌یێ هه‌یه. ل هەمبه‌ر هه‌موو بنپێکرنا مافێ مرۆڤی ل هنده‌ک وه‌لاتان، به‌رپرسێن وان وه‌لاتان سالێ جاره‌کی ڤێ ڕۆژێ یاد دکن. لێ ب چو ئاوایه‌کی گوهێ خوە نادن مافێ مرۆڤی و هه‌موو ئاوایێن زۆرداریێ دکن و که‌ساتیا ئنسانان بنپێ دکن خه‌لکه‌کی ژ بۆ گۆتنه‌کی ب سالان تێخن زندانان دا.
وه‌لاتێن کو کوردستان داگیر کرین، ب چو ئاوایی پێوستیا ڤێ ڕۆژێ، رۆژا مافێ مرۆڤی یا جیهانی، نابینن. ئەو وەلات ب هه‌موو ئاوایێ مافێ ژیانێ بنپێ دکن و وه‌لات ژ بۆ ژیانا کوردان ژی کرنە و دکن دۆزەخ ل سه‌ر ڕوویێ ئه‌ردێ.
ژ بۆ ڤێ یه‌کێ مافێ مرۆڤی ل کوردستانێ ژ بۆ کوردا تێ چ واته‌یێ؟ ئه‌گه‌ر کورد وه‌ک جڤات د وه‌لاتێ خوه دا نه ئازاد بن و نه د بن ئالا خوه دا ژیانه‌ک ب ڕوومه‌ت بژین، چو واته‌یا مافێ مرۆڤی ژ بۆ وان نامینه. ل ترکیێ موخاله‌فه‌ت، ده‌ستهلات، ئیسلامی،چه‌پ، لبه‌رال و وه‌لحاسل هه‌موو ئیدیۆلۆژی و دیتنێن د ناڤا جڤاکێ دا هه‌یین به‌حسا مافێ مرۆڤی دکن و هه‌موویان ژی ب مناسه‌به‌تا ڕۆژا مافێ مرۆڤی یا جیهانی داخوویانی به‌لاڤ کرن، به‌رنامه‌یێن ته‌له‌ڤزیۆنی چێکرن و به‌حسا هه‌یین و نەبوونا مافێ مرۆڤی کرن و ئه‌ڤ بابه‌ت ب گه‌رمی گۆتوبێژ کرن.
لێ مخابن که‌سه‌کی به‌حسا مافێ کوردان نه‌کر. هه‌روه‌ها ده‌ما به‌حس دبه به‌حسا کورد و کوردستانێ ئه‌و ئالیێن کو ل ژۆر هاتین هێژمارتن هه‌موو دبن یه‌ک و یه‌ک ئاخاڤتنه‌کێ د ده‌ربارێ کوردان دا دکن. ئانکو چه‌پ، سۆسیالست، ئیسلام و موهافازاکارێن ترک هه‌موو د پرسا کوردان دا هه‌مفکرن و ده‌ما به‌حسا پرسا کورد دکن تو دبێژی کو ده‌نگێ هه‌موویان ژ یه‌ک ناوه‌ندا مه‌ژیه‌کی تێ ئیداره‌کرن.
ب کورتی ژ بۆ خوه ده‌مۆکراتن، ژ بۆ کوردان نژادپه‌ره‌ستن، ژ بۆ خوه پارێزه‌رێن مافێ مرۆڤانن ژ بۆ کوردان فاشیستن، ژ بۆ خوه ئیسلامینه ژ بۆ کوردان دژمنن، ژ بۆ خوه هه‌ری تشتا باش دفکرن لێ ژ بۆ کوردان خرابکارێن هه‌ری مه‌زنن. باشه د ڕه‌وشه‌ک وه‌ها دا مرۆڤ دکاره چ ناڤی ل ڤان که‌سان بکه؟
ل ترکیێ د به‌رنامه‌یه‌ک ته‌له‌ڤزیۆنی دا پرۆفه‌سۆره‌ک یێ قانوونێ به‌حسا پرسا گرێکا کوردان دکه و دبێژه: ڕاستی ئه‌ز تێناگەهم کو ل ڤی وه‌لاتی چ پرسگرێکا کوردا هه‌یه؟ هه‌موو مافێن وان هه‌نه ،چ مافێ مه هه‌بن یێ وان ژی هه‌یه ،ئه‌م هه‌موو ل به‌ر یاسایێ وه‌ک هه‌ڤن، کا ژ من را بێژن ئه‌ڤ کورد چ دخوازن؟ ئه‌ز ژی تێبگهم.
ڤێجا بالا خوه بدەنێ ئه‌گه‌ر ل ترکیێ کەسەک ئەکادەمیک و پرۆفەسۆر ڤێ گۆتنێ بێژه، مرۆڤ وه‌ک کورد دکاره چ بێژه؟ یانی که‌سه‌ک سفاتا ئەکاده‌مسیه‌نییێ ل سه‌ر به و ڤێ گۆتنا نژادپه‌رستی بێژه و خه‌لکه‌ک زێدە وی ده‌مۆکرات بحه‌سبینه، چه‌وا چێدبه. گه‌له‌ک زه‌حمه‌ته کو ئه‌ڤ مه‌ژیێن ژەنگێ گرتی ب چاڤێن ده‌مۆکراتک و ئینسانی ل پرسا کورد بنێرن. کورد گه‌ره‌کە ل هەمبه‌ر ڤان نژادپه‌ره‌ستان، تلیا خوه بێخن د چاڤێن وان دا و دۆزا مافێن خوه یێن ڕه‌وا، نه‌ته‌وی و کوردستانی بکن.
ژ ئالیه‌ک دن هنده‌ک ده‌ڤه‌رێن کو د بن ده‌ستهلاتا کوردان دا یه، وه‌ک باشوورێ کوردستانێ، گه‌ره‌کە ب گه‌له‌ک حه‌ساسی مافێ مرۆڤی بێنه پاراستن و ده‌ستهلاتا کوردستانێ ڤێ یه‌کێ وه‌ک ئه‌رکه‌ک نه‌ته‌وی ب جهبینه. نابه سبه‌هی هنده‌ک بێژن کو؛ کورد ده‌ما دبن ده‌ستهلات و به‌ر ب ده‌وله‌تبوونێ ڤه دچن، ئه‌و ژی مافێ مرۆڤی یێ هه‌موه‌لاتیێن خوه بنپێبکن. گه‌ره‌کە ده‌زگه‌هێن چاڤدێریێ ژ بۆ پاراستنا مافێ مرۆڤی هه‌رده‌می هشیاربن.
دۆه ئه‌نەکەسێ، ب مناسبه‌تا ڕۆژا مافێ مرۆڤا یا جیهانی داخوویانیه‌ک ڕاگەهاند. ژ ئالیه‌کی ڤه به‌هسا کریارێن هۆڤانه یێ گوروبێن چه‌کدارێن گرێدایی ترکیێ دکه و ژ ئالیه‌ک دن ڤه ژی به‌هسا کریارێن خراب یێن چه‌کدارێن پەیەدێ دکه. ئه‌نەکەسە دبێژه: خه‌لکێ عه‌فرین، سه‌رێ کانیێ و گرێ سپی ژی ڕاستی بنپێکرنێن هۆڤانه ل سه‌ر ده‌ستێ گرووپێن چه‌کداران تێن، وه‌ک کوشتن، ڕه‌ڤاندن، کۆچبه‌رکرن، ده‌ستدانینا سه‌ر مال و ملکێن وه‌لاتیان.
به‌رده‌وامیا داخوویانیا خوه ده ئەه‌نەکس به‌هسا کریارێن پەیەدێ یێن وه‌کی ڕه‌ڤاندن و بچه‌کرنا زارۆکان و گرتنا وه‌لاتیان و چالاکڤانێن سیاسی دکه.
نێرین / شرۆڤه
